Ergonomi
Ergonomi Nedir?
Ergonomi; insanın fiziksel ve psikolojik özelliklerini inceleyerek insanın makine ve çevre ile olan uyumunu doğal ve teknik olarak araştırma ve geliştirme çalışmaları topluluğudur. Yunanca'da Ergo iş, nomos ise yasa anlamına gelmektedir.
Ofislerde Kas ve İskelet Sistemi Hastalıkları
Kas ve iskelet sistemi hastalıkları ya da toplumda bilinen adı ile masa başı hastalığı aşağıda belirtilen şekillerde ortaya çıkarak, özellikle sırt, kollar ve ellerdeki kas ve bağlara zarar vermektedir. Tekrarlı kol hareketleri, tenosinovit ve karpal tünel sendromu gibi üst uzuvlarda görülen işle ilgili hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir. Tenosinovit, tendon kılıfındaki ince sinoval zarın mekanik iritasyon nedeniyle iltihaplanmasıdır. Karpal tünel sendromu ise eldeki medyan sinirinin dağıtım alanında uyuşma ve karıncalanma hissiyle kendini göstermektedir.Yapılan iş tarafından tetiklenen kas ve iskelet sistemi hastalıkları genellikle vücudun alt uzuvlarını ve elleri etkilemektedir. (tenosinovit).Kas ve iskelet sistemi hastalıklarına mesleki marufiyet ve sakatlıkla sonuçlanabilecek bir potansiyel teşkil etmektedir. Günümüzdeki, sağlıklı yaşam, rekreasyon ve spor aktiviteleri gibi yaşam biçimleri de kas ve iskelet sistemi hastalıklarıyla nedensel bir ilişki içinde olup, tümüyle iş koşullarından kaynaklanan rahatsızlıkların belirlenmesini güçleştirmektedir.Tekrarlı aktiviteler ve işin monotonluğu, yüksek çalışma temposu ve bireyin iş üzerinde yeterince kontrol sahibi olamaması gibi çalışma koşullarıyla birleştiğinde de kas ve iskelet sistemi hastalıklarına yakalanma riskini artırabilmektedir. İnsanların sağlıklı ve verimli çalışabilmeleri için iş ortamlarının ergonomik olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Bu ortamın sağlanması için 2 etken önemlidir.
Bedensel Algılama ve Duruş
Bedenlerimiz hareket için tasarlanmıştır. Koşmak, dans etmek, yüzmek, fırlatmak, yakalamak ve gerilmek, hep bu tasarımın doğal ifadeleridir. Fiziksel güç canlı bir kas dengesi, odaklanma ve ruhsal uyanıklık kapasitesini destekler.
Bedensel algılama, birçok zindelik programındaki eksik halka olan duruşu geliştirmenin de anahtarıdır. Duruş, enerjinin bedende dengeli dağılımıdır. Düzensiz duruş, iç organlara aşırı baskı yapar, nefes almayı güçleştirir ve koordinasyonu engeller.
Ergonomik Yatırımın Getirisi
Ergonomik bir şekilde doğru düzenlenmiş ofis yatırımı çok kısa sürede verimlilik artışı ve hastalık/iş gücü kaybını azaltarak geri kazandırır.
Ofislerde Ergonomi Ekonomisi
Son araştırmalar gösteriyor ki, ergonomik olarak düzenlenmiş işyerleri girişimciye ekonomik bir avantaj sağlar. Ergonomi düşünüldüğünün aksine yüksek maliyetli değildir!
İşyerinde ergonomik bir optimizasyonun personel bütçesinin sadece küçük bir kısmını aldığı gerçeği sıkça görmezden gelinir. Genel olarak bu yatırım bir ila üç yıl sonra geri dönmüştür. Ofis mobilyalarının toplam ömrü (yaklaşık 10 yıldır) göz önünde bulundurulursa ergonomik düzenlemenin getirdiği kazanç çoğu girişimcinin hayal edemeyeceği durumdadır.Yanlış yerde yapılmış tutumluluk en önemli üretim-gelir faktörünün tıkanmasına sebep olur; insanın.
Ergonomi konfor ve rahatsızlanma risklerini azaltmaktan daha fazlasını yapar. İyi bir ergonomi çalışanların üretkenlik, moral ve motivasyonunu yüksek tutar. Kurum hedeflerine olan katkıları yükselir. Ergonomiye yatırım yapan şirketler çalışanlarının yaşadıkları iş günü kayıplarındaki azalmayı hızlı bir şekilde görürler. Daha güzel bir çalışma ortamı yaratarak şirket verimliliğindeki optimizasyonu arttırırlar. Bilgisayar başında vakit geçirmek için çok fazla sebebimiz var: İş, iletişim, bilgi edinme, oyun, eğlence… Her ne sebeple olsun, her gün birkaç saatimizi mutlaka bilgisayarla geçiriyoruz. Hatta bazılarımız için bu süre günün yarısını bulup geçebiliyor bile. Bilgisayarın vazgeçilmez bir cihaz olduğu ve gittikçe hayatımıza daha fazla yerleşeceği, daha çok kullanılacağı kesin. Ancak şöyle bir gerçek var ki, uzun süreli bilgisayar kullanmak pek çok açıdan sağlık için zararlı. Bilgisayarlarla günde 2 saatten fazla vakit geçiriyorsanız sağlığınızdan olmamak için bazı önlemler almanız gerekiyor. Aksi hâlde bilek, boyun, sırt, bel ve göz başka olmak üzere vücudunuzun birçok bölgesinde ağrılar ve hasarlar oluşabilir. Bunları önlemek için uymanız gereken kuralları, uygulayabileceğiniz egzersizleri, çalışma ortamınızın ve kullandığınız bileşenlerin sahip olması gereken özellikleri bu blogda inceleyeceğiz.
Bugün, dünya üzerindeki milyonlarca insan bilgisayarları en başta gelen iş araçları olarak kullanmaktadır. Son on yıl içerisinde insanların bilgisayar karşısında geçirdikleri süre inanılmaz derecede arttı. Bilgisayarların bu artan kullanımıyla birlikte, sorunlar da arttı. Bilgisayar kaynaklı sağlık sorunları, uygun olmayan kullanım ve “güvenli kullanım teknikleri” konusundaki bilgi eksikliklerinden meydana gelir. Bilgisayar kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan yaygın sorunlardan bazıları, Karpal Tünel Sendromu (Carpal Tunnel Syndrome), Tekrarlanan Zorlama Yaralanması (Repetitive Strain Injury), Bilgisayar Görme Sendromu (Computer Vision Syndrome) dur.
Personel giderleri, toplam ofis giderleri içerisinde en yüksek paya sahiptir; %80. Oysa ofis mobilya gider payı sadece %1’dir. Bu yüzden ergonomik ofis mobilya ve ekipmanlarına yapılacak yatırım, en büyük gider olan personel giderlerinin azalmasına ve de verimliliğin artmasına katkı sağlar.
Günümüz çalışma hayatının çoğu masa başında oturarak geçmektedir. Uzun süreli oturmak, insan sağlığı için çok zararlıdır. İnsan yaratılışı itibari ile hareket etme ihtiyacı duyar. Oysa günümüzde kullanılan ofis koltuklarının çoğu ekonomik olsun diye basit, hareketi kısıtlayan sadece ve sadece oturmaya yarayan araçlardır. Her insan diğerinden farklı olduğundan dolayı ofis koltukları kişiye göre ayarlanabilir olmalı ve hareket edebilmesine imkân sağlamalıdır. Oturmadan kaynaklanan kas iskelet rahatsızlıklarının asıl nedeni oturmak değil, ergonomik tasarlanmamış koltukta ve hatalı oturmaktan kaynaklanmaktadır.
Ergonomik Oturma Sistemleri
Ofis koltuklarında aranan ergonomik özellikler;
1) Yükseklik ayarının olması,
2) Font/Oturak derinlik ayarının olması
3) Sırt yükseklik ayarının olması,
4) Yükseklik ayarlı kolçakların olması,
5) Yaslanma ayarının olmasıdır.
İDEAL OTURUŞ
İdeal oturmada bacaklarla omurilik açısı 110–120 derece olmalıdır. Ayakların yere tam veya ayak desteği üzerine basması gerekir. Sırt ve omuzlar koltuktaki sırt kısmına yaslanmış olması gerekir. Koltuğun ucunda ve sırt’a iyice yaslanmadan oturulmamalıdır. Sırt tasarımı omuriliğin doğal konumunu koruyacak şekilde olmalıdır.
Oturak bacakların diz kısmını hareketini koruyacak şekilde tasarlanmış olmalıdır.
ErgoDinamik Yüksekliği Ayarlanabilir Çalışma Masaları
Milyonlarca çalışan her gün sağlıklarına zararlı bir şey yapıyor; oturuyor.
Uzun saatler boyunca oturmak vücudu zorluyor, sırt ve bel ağrısı yapıyor, kasların zayıflamasına, omuriliğin zorlanmasına neden oluyor. Vücudun kalori yakma sürecini yavaşlatıp obezite, diyabet, kalp hastalığı ve bazı kanser türlerine yakalanma riskini de artırıyor.
İnsanlar iş dışında egzersiz yapsalar dahi kendilerini bu tür problemlere karşı koruyamadıkları bazı araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Uzun saatler boyunca oturulan dönemde duran veya yavaşlayan kimyasal süreçlerin verdiği zarar iş dışında yapılan egzersizlerle tam olarak giderilemiyor.
Bunun için bir çözüm var: koltuktan kalkıp ayakta çalışmak. Bunun için batıda hızla artan “yükselebilir masa” kullanımı bunun tek çözümü. İşverenlerin çalışanlarının sağlıklarını iyileştirmeye, tedavi masraflarını kısmaya, iş gücü kaybını önlemeye ve çalışanlarının motivasyonunu artırmasına en büyük katkı; yüksekliği ayarlanabilir çalışma masaları ya da batıda bilinen adıyla Sit & Stand Desks.
Sit & Stand Desks yani yükselebilir masalar elektrikli bir motora sahiptir. Bir butona basıp birkaç saniyede kendi boyunuza göre ayarlayabilirsiniz. Standart ofis masalarının yükseklikleri 72cm’dir. Peki, tüm insanlar aynı boyda mı? Sandalyelerin yükselebilir olması o kadar önemli değil. Masalar da yükselebilir alçalabilir olmalı ki çalışan kişi boyuna göre masa yüksekliğini ayarlayabilsin, ondan sonra ofis koltuğunun yüksekliğini ayarlayabilir ve ergonomik bir çalışma ortamına sahip olabilir. Ayrıca, yükselebilir masa sayesinde çalışanlar, ister ayakta ister oturarak çalışabilme imkânını da bulacaktır. Belli aralıklarla biraz ayakta biraz oturarak çalışabilme aynı pozisyonda uzun süre kalmaz ve kas-iskelet rahatsızlıklarının oluşmasını önleyebilirsiniz.
Ergonomik Ofis Destekleri
Teknoloji basit şeyleri karmaşık yapabilir ya da karmaşık şeyleri basit. Önemli olan karmaşık şeyleri basit hale getirmek.
Ergonomik ürünler karmaşık ofis ortamlarının kullanımını basit, çalışma ortamını daha sağlıklı ve konforlu hale getirmeyi hedefler. Ergonomik ürünler çalışma ortamlarının verimliliğini artırır.
Ergonomik çalışma ortamı için masa ve çalışma koltuk seçiminden başka çalışanın sağlığını etkileyen diğer önemli faktörler söz konusu. Bunlar tekrarlayıcı hareketlerden kaynaklanan, önlemi alınmadığından ciddi sorunlar yaratan rahatsızlıklara neden olmaktadır.
· Mouse kullanımından kaynaklanan el ve bileklerde oluşan rahatsızlıklar.
· Doğru olmayan masa ve koltuk yüksekliklerinden kaynaklanan klavye kullanımında ortaya çıkan rahatsızlıklar.
· Monitörün doğru konumlandırılmamasından kaynaklanan görmeyi etkileyen göz rahatsızlıkları.
· Doğru aydınlatmanın olmamasından kaynaklanan göz ve postür bozuklukları.
· Ayakların doğru konumlandırılmasında ve hareketsiz kalmalarından kaynaklanan uyuşmalar ve sendromlar.
RSI – Tekrarlanan Gerilme Yaralanmaları
Günümüzde iş hayatı, eğitim ve eğlencenin bilgisayar ile giderek daha çok iç içe hale gelmesi, herkesi, mouse ve klavye kullanılmasına bağlı olarak ortaya çıkan Tekrarlanan Zorlama Yaralanması'nın (RSI) tehlikeleri konusunda dikkatli olmaya zorlamaktadır. Bu sınıfa giren rahatsızlıklar işe bağlı oluşan kas-iskelet rahatsızlıklarıdır. Bu gerçekten ciddi, ağrılı bir durumdur ve önlemek hastalığı tedavi etmekten çok daha kolaydır. Gençlerde ve fiziksel olarak sağlıklı kişilerde dahi görülebilir. Bilgisayar ile ilgili işlerde çalışmakta iken rahatsızlıklarından ötürü kariyerlerini terk etmek zorunda kalan, hatta araba kullanmak veya giyinmek gibi temel aktiviteleri bile yerine getiremeyecek kadar engelli hale gelenler mevcuttur.
Yinelenen binlerce tuş darbeleri ve uzun süreler mouse tutup sürüklemek vücutta yavaş yavaş zararlı etkiler biriktirir. Bu durum, hatalı yazma teknikleri ve eller, bilekler, kollar hatta omuzlar ve boyundaki kas ve sinirlere gereksiz yük bindiren duruş bozukluklarına bağlı olarak çok daha çabuk da gelişebilir. Yeteli mola ve dinlenmenin olmayışı, aşırı güç kullanımı neredeyse sorunu garantiler.
ilerleyen teknolojinin toplumda yarattığı hastalıkların listesine en son eklenenlerden biri de RSI sendromudur, yani Tekrarlanan Zorlanma Yaralanması ( İngilizcesi "repetitive strain injury"). Bu rahatsızlık, örneğin farenin sürekli kullanılması sonucu meydana gelir. Kendini sürekli tekrar eden hareketler bilek eklem iltihabına neden olabilir. Doktorlar bu yüzden arada fare yerine sadece klavyeyi kullanmayı, alıştırmalar yapmayı ve düzenli molalar vermeyi tavsiye ediyorlar.